Page 5 - 02

RÜZGAR ENERJİ SANTRALLERİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ 5
VE AÇIK DENİZ RÜZGÂR ENERJİ SANTRALLERİNİN TİPLERİ

gelişimine önem verilmiştir. Özellikle 1995 yılından sonraki gelişim büyük dikkat çekmektedir.
Bu yıllarda KW mertebelerinde olan rüzgâr enerji santrali yerlerini MW mertebelerindeki
rüzgâr enerji santrallerine devretmiştir. Günümüzde 6 MW güce sahip rüzgâr enerji santralleri
bulunmaktadır. Kurulu güç ile beraber rüzgâr santrallerinin pervane çapları da dikkat çekici bir
şekilde artış göstermektedir. Şekil 1.’de görüldüğü gibi 1980’lı yıllarda pervane çapları 20 m
civarındayken 2000’li yıllarda 100 m’ye ulaşmış olup, günümüzde 150 m çapında pervaneye
sahip rüzgâr enerji santralleri mevcuttur [1].

Şekil 1. Rüzgâr enerji santrallerinin pervane çapları ve güçlerinin yıllara göre dağılımı [1]
1990’lı yıllarda ise ADRES’ler üzerinde çalışmalar ve yatırımlar başlamıştır. Deniz üzerinde
rüzgârdan daha yüksek oranlarda faydalanıldığı bilindiğinden 1990 yılında ilk kez test amaçlı
ADRES Norveç’te Nogersund’da kurulmuştur. Daha sonra 1991 yılında ilk ticari ADRES
çiftlikleri kurulmuştur. Danimarka’nın Vindeby bölgesinde 11 adet kurulmuş olup bunların her
biri 450 kW güç üretmektedir. 2000’li yıllarda rüzgâr enerjisine yönelimin artmasıyla birlikte
karalarda rüzgâr enerjisi üretimi için verimli yerlerin azalması, rüzgâr hızının yüksek olduğu
yerlerde ise ulaşım zorluklarından kaynaklanan bakım-tutum ve onarım maliyetlerinin artması,
bu yıllarda o ADRES’e yönelimi hızlandırmıştır. Özellikle Kuzey Denizi civarındaki ülkeler
olan Danimarka, Almanya, Hollanda ve İngiltere’de ADRES‘lerin kurulmasına başlanmıştır [1].
2009 yılında yüzer ADRES olarak bilinen ‘floating wind turbines’ ilk kez prototip olarak
Hywind, Norveç’te kurulmuştur. Karadan 10 km açıklıkta ve 200 metre derinlikte yer alan bu
yüzer ADRES 2,3 MW güç üretmektedir. Bu gelişme daha derin sularda da rüzgâr çiftliklerinin
kurulmasına olanak sunmaktadır [3].
Avrupa’da kurulumuna başlanan ADRES çiftliklerine ilgi her geçen gün artmakta olup
dünyanın birçok farklı bölgesinde bu projelere rastlamak mümkündür. Son yıllarda dünyanın
önde gelen rüzgâr enerji santralleri üretici firmaları bile yeni tasarımlarını daha çok ADRES
amaçlı yapmaktadır [3].

Sayı 2, 2015 GIDB-Dergi