Page 6 - 04
P. 6

4 G. VURAL ve F. YONSEL

                     meydana getirirler. Özellikle yosun gibi bitkisel canlıların plaj olarak kullanılan alanlarda
                     istilacı olarak çoğalmaları turizm açısından da ekonomiye zarar vermektedir [3]. İstilacı türlerin
                     neden olduğu en önemli sorunlardan bir diğeri de insan sağlığı üzerinde yarattıkları sorunlardır.
                     Balast suları kimi zaman zehirli organizmaların, patojenlerin taşınmasına neden olur, bu da
                     balast suyunun boşaltıldığı bölgedeki suların dinlence amaçlı kullanımına bağlı olarak insanların
                     sağlığını ciddi şekilde etkilenmesine sebep olmaktadır. Balast suları nedeniyle meydana gelen
                     en yıkıcı olaylardan biri de 1991 yılında Vibrio Cholera mikrobu taşıyan balast sularının
                     Peru’da boşaltılması ve bu mikrobun Peru’da içme sularına karışması sonucu olmuştur. İçme
                     sularına karışan bu mikroptan dolayı 1 milyona yakın insan etkilenmiş ve 10.000’den fazla
                     insan ölmüştür [4]. Gemi balast suyu ile taşınan organizmaların yarattığı sorunların öneminin
                     anlaşılması ile beraber konu hakkında uluslararası adımlar atılmıştır.

                     2. Gemi Balast Suları ve Sediment Kontrolü ve Yönetimi Uluslararası Sözleşmesi

                     Balast suyu kaynaklı problemlerin ciddi boyuta ulaşması ile Birleşmiş Milletler’e bağlı
                     Uluslararası Denizcilik Örgütü IMO direkt olarak gemi balast suyu kaynaklı meydana gelen
                     sorunların çözümüne yönelik çalışmalar sürdürülmektedir. IMO üyesi devletler arasında yıllar
                     süren araştırmalar sonucu 2004 yılında balast sularının yaratacağı etkileri azaltmak amacı ile
                     uluslar arası bir düzenlemeler yayınlanmıştır. Konu üzerinde uzun yıllar yapılan
                     müzakerelerden sonra 13 Şubat 2004 tarihinde IMO'nun Londra'daki genel merkezinde
                     düzenlenen bir konferansta Gemi Balast Suları ve Sediment Kontrolü ve Yönetimi Uluslararası
                     Sözleşmesi (International Convention for the Control and Management of Ships' Ballast Water
                     and Sediments) tamamlanmış ve üye ülkelerin imzasına sunulmuştur [5]. Gemi Balast Suları ve
                     Sediment Kontrolü ve Yönetimi Uluslararası Sözleşmesi toplamda 22 madde ve 5 kısımdan
                     oluşan bir ekten oluşur. Bu sözleşme, dünya ticaret filosunun %35'ini temsil eden 30 ülkenin
                     onayından 12 ay sonra yürürlülüğe girecektir [6]. Türkiye’nin de içinde bulunduğu 44 ülke için
                     mevcut tonaj %32,86’dur. Kasım 2015’te Fas ve Endonezya'nın da imzası ile ülke sayısı 46
                     olmuştur ancak bu durum IMO resmi sitesinde henüz duyurulmamıştır. Mevcut durumda yeni
                     ülkelerin katılımı ile sözleşmeyi imzalayan ülkelerin dünya ticaret filosunun toplam tonajının ne
                     kadarını kapsadığı hesaplanmaktadır [7]. Bu rakam dünya ticaret filosunun toplam tonajının
                     %35'ine ulaştığında sözleşme yürürlüğe girecektir. Sözleşmenin son durumu EK 1'de
                     verilmiştir. Sözleşme yürürlüğe girdikten sonra gemiler inşa yıllarına ve balast suyu taşıma
                     kapasitelerine bağlı olarak sözleşmede belirtilen standartları sağlamak ile yükümlü olacaklardır
                     [8]. Bu standartlar Tablo 1'de açıklanmıştır.

                     Tablo 1'de belirtilen kurallar ise şu şekilde açıklanmaktadır:Kural D-1 Balast Suyu Değişimi
                     Standardı: Balast suyu değişimi yapan gemiler, bu değişimi hacimsel olarak %95 verimle
                     gerçekleştirmelidirler. Balast suyu değişimini pompalama yolu ile yapan gemiler, pompalama
                     bahsedilen bu verimlilik şartını karşılayacak şekilde her bir balast tankının hacminin üç katı
                     olarak yapacaklardır. Ancak, hacimsel değişimin %95 olma durumunun gerçekleştiği
                     gösterilirse, üç defadan az pompalama da kabul edilir. Şekil 1’de balast suyu değişimi metoduna
                     ait bir şema bulunmaktadır [8].

GiDB|DERGi Sayı 4, 2015
   1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11