Page 52 - 07
P. 52

ATA NUTKU MODEL DENEY TANKI ÇEKME DENEYLERİ İÇİN 49
                                                                       MODEL İMALAT SÜRECİ

 ATA NUTKU MODEL DENEY TANKI ÇEKME DENEYLERİ İÇİN
                           MODEL İMALAT SÜRECİ

                                              Devrim Bülent DANIŞMAN*
                                              *İstanbul Teknik Üniversitesi

                                                 ÖZET

Gemi inşaatının gelişmesinde ve çevreye duyarlı, yüksek verimli gemilerin tasarlanmasında çekme tankı
deneylerinin etkisi yadsınamaz. Bilgisayar benzeşiminin henüz doğmadığı zamanlarda çekme deneyleri
analitik çalışmalara ışık tutmuş ve gemi mühendisliği ile ilgili pek çok teorinin gelişmesine yardımcı
olmuştur. Çekme deneylerinin yüksek duyarlılıkta yapılabilmesi için en önemli parçalar ölçüm sistemleri
ve gemi modelidir. Gemi modelinin çizimlere uygun bir şekilde imal edilebilmesi için kullanılan
yöntemler el işçiliğinden tam otomasyon üretime doğru evrilmektedir. Bu çalışma kapsamında Ata Nutku
Gemi Model Deney Laboratuvarında günümüzde uygulanan model imalat süreci anlatılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Çekme Deneyleri, Gemi Modeli, CNC, Ata Nutku Gemi Model Deney
Laboratuvarı.

1. Giriş: Model Çekme Deneyleri
1860’larda İngiliz mühendis William Froude gemilerin stabilitesini iyileştirmek üzerine pek çok
etkili makale yayınlamış ve RINA tarafından en iyi gemi formunu bulmakla görevlendirilmiştir.
Teorik çalışmalarını farklı tekne boyutlarındaki pek çok ölçekli modeli kullandığı deneylerle
doğrulamaya çalışmıştır. En sonunda, günümüz gemi mühendisleri tarafından çok iyi bilinen ve
tam ölçekli gemi davranışlarının ölçekli model deneyleri ile tahmin edilebilmesini sağlayan
Froude sayısını ortaya atmıştır. Froude yaptığı çalışmalarda [1] 3, 6 ve 12 foot boyundaki
modelleri kullanmış ve direnç ölçümlerini ölçek kurallarına bağlamaya çalışmıştır. Deneyleri
daha sonra Donanma tarafından yapılan tam ölçekli deneylerle doğrulanmış ve bu deneyler
sonucunda ilk deney tankı Froude’ın da doğum yeri olan Torquay’da inşa edilmiştir. Froude’ın
burada matematiksel ve deneysel çalışmalarını kombine etmiş ve bulduğu yöntemler
geçerliliğini günümüzde de korumaktadır.
Model imalatı, gemi model deneylerinin yüksek doğrulukta yapılabilmesi için yüksek öneme
sahiptir. Tam ölçekli gemideki bütün detayların gemi modeline de yansıtılabilmesi geminin tam
ölçekli hidrodinamik karakteristiklerinin doğru bir şekilde belirlenebilmesi için gereklidir.

                                                                                             Sayı 7, 2016 GiDB|DERGi
   47   48   49   50   51   52   53   54   55   56   57