Page 29 - 02

İSTANBUL ŞEHİR HATLARI’NIN GEMİ VE HAT ANALİZİ 29

durumların da olabileceği varsayılarak filomuzun sahip olduğu daha büyük kapasiteli gemiler
filomuzda tutularak işletilecektir. Örneğin; miting ve gösteri gibi özel günlerde kapasiteyi
aşabilecek bir talebin olması durumunda, önceden yapılacak düzenlemeler ile filomuzdaki
yüksek kapasiteli gemiler o hatlarda işletilecektir. Senaryolarda belirtilen yeni gemiler ve
maliyetleri de göz önüne alınarak şu anki mevcut durum ve senaryolarla belirtilen yeni
geliştirilmesi amaçlanan durum arasında yolcu başına taşıma maliyetlerine bakıldığında
yaklaşık 3 kat fark görülmektedir yani yeni senaryolarımızla yolcu başı taşıma maliyetleri 3’te 1
oranında azalacaktır.
Yapılan incelemeler ışığında, İstanbul Şehir Hatları’nın şirket olarak küçülmeye gitmesi
gerekmektedir. Artan Pazar rekabeti ve azalan talep doğrultusunda işletme maliyetleri
karşılanamaz seviyelere çıkmıştır ve doluluk oranları %20 düzeyinin de altında seyretmektedir.
Öncelikli olarak temel hatlardan olan Eminönü-Kadıköy, Kadıköy-Karaköy ve Eminönü-
Üsküdar hatlarında belirtilen 3 senaryonun uygulanması öngörülmüştür. Böylece, 3 temel
hattaki iyileştirme hem yeni hatlara örnek olacaktır hem de yüksek hacimli çalışan bu hatlarda
giderlerimizin azalmasıyla İstanbul Şehir Hatları A.Ş’nin ekonomik yapısına da büyük katkı
sağlanacaktır.
Sonuç olarak, bu çalışmada İstanbul Şehir Hatları’nın açıklanan nedenlerden dolayı küçülmeye
gitmesi gerekmektedir. Böylece, oluşturulan senaryolarda, daha az kapasiteli gemilerle seferler
gerçekleştirilerek toplam sefer maliyetlerinin düşürülmesi sağlanmıştır ve İstanbul Şehir
Hatları’nın zarar eden bir kamu kuruluşundan kar eden bir işletmeye dönmesi amaçlanmıştır. Bu
çalışma İstanbul Büyükşehir Belediyesi nezlinde İstanbul Şehir Hatları A.Ş’ye ilham vererek,
zararı her sene artan ve bütçesi İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nden karşılanan 164 yıllık köklü
kamu şirketinin en kötü senaryoyla sıfıra sıfır, yani ne kar ne zarar, noktasına gelmesine
yardımcı olmaya çalışmaktadır.

Kaynaklar

[1] Sahin, B., Yilmaz, H., Ust, Y., Guneri, A.F., Gulsun, B. (2009). An approach for analysing
transportation costs and a case study, European Journal of Operational Research, 193: 1-11.

[2] Bielli, M., Bielli, A., Rossi, R. (2011). Trends in Models and Algorithms for Fleet
Management, Procedia Social and Behavioral Sciences, 20: 4-18.

[3] Park, S., Wang, Y., Yeo, G., NG, A.K.Y. (2014). System Dynamics Modeling for
Determining Optimal Ship Sizes and Types in Coastal Liner Services, Asian Journal of
Shipping and Logistics, 30-1: 31-50.

[4] Odeck, J., Bråthen, S. How efficient are ferries in providing public transport services? The
case of Norway.

[5] Ceder, A. (2006). Planning and evaluation of passenger ferry service in Hong Kong,
Transportation, 33: 133-152.

[6] Altuğ, O. (2006). Maliyet Muhasebesi, 14. Baskı, Türkmen Kitabevi, İstanbul

[7] Büyükmirza, K. (2006). Maliyet ve Yönetim Muhasebesi, 10. Baskı, Gazi Kitabevi, Ankara.

[8] Akşit, B. (1996). Maliyet Muhasebesi Teori ve Problemleri, Der Yayınları, İstanbul.

Sayı 1, 2014 GIDB-Dergi