Page 63 - 01

LİTERATÜR TARAMASI ÜZERİNE NOTLAR 61
VE BİR TARAMA TEKNİĞİ

LİTERATÜR TARAMASI ÜZERİNE NOTLAR
VE BİR TARAMA TEKNİĞİ

Serdar Aytekin KÖROĞLU*
*İstanbul Teknik Üniversitesi

ÖZET

Literatür taraması araştırma çalışmalarında önemli bir süreçtir. Doğru yönetilmeyen bir tarama
araştırmacının çok zaman kaybetmesine ve hatta yeterli içeriğe ulaşamamasına yol açabilir. Bu yazıda
sürecin iyi yönetilebilmesi adına tarama hakkında genel bilgiler verilmiştir. Güncel bazı araçların
tanıtılması ile araştırmacının daha etkili bir arama yapabilmesi hedeflenmektedir. Ayrıca bir konuda
derinlemesine bir tarama yapılabilmesi için yol gösterecek bir tekniğin tanıtımı yapılmıştır.

Anahtar kelimeler: Literatür taraması, atıf veritabanı, etiket

1. Giriş

Literatür taraması, sadece akademik çalışmalarda değil, yenilikçi her alanda başvurulması
gereken ilk adımlardan biridir. Gash bu süreci, belirli bir konuda yayınlanmış olabildiğince çok
eserin derinlemesine ve sistematik olarak araştırılması ve belirlenmesi olarak tanımlamıştır[1].

Gall, Borg ve Gall [2](lr5p2) literatür taramasının,
 Araştırma probleminin sınırlarının tanımlanmasına,
 Yeni araştırma konuları yakalanabilmesine,
 Daha önce denenmiş fakat işe yaramayan yöntemlerin elenmesine,
 Gelecek çalışmaların neler olabileceğinin belirlenmesine,
 Kullanılabilecek yöntemler açısından fikir edinmeye

katkı sağladığını tespit etmiştir.

Genel olarak amaç, çalışmanın hangi bağlamda yürüyeceğinin ve özellikle süregelen
çalışmalardan sentez yoluyla hangi boşlukların doldurulmak üzere hedef alındığının
gösterilmesidir.

Yapılan taramanın derinliği de yapılacak çalışmanın tipine göre değişiklik gösterebilmektedir.
Örneğin bir durum değerlendirmesi amacıyla yazılacak olan bir inceleme makalesinde çok
sayıda yayının göz önünde bulundurulması gerekebilir. Öte yandan bir araştırmanın sunulduğu
makalede veya bir proje başvurusu için yazılan öneri yazısında nispeten daha az yayına yer
verilebilmektedir.

Anlatım tarihsel akışı göstermek adına kronolojik olarak yapılabileceği gibi tematik bir
yaklaşım da tercih edilebilir. Önceki çalışmalarla birlikte mevcut durum da genelde

Sayı 1, 2015 GiDB|DERGi