Page 66 - 033
P. 66
HAVA VEYA GAZ İLE ŞİŞİRİLEBİLEN BALONLARLA DENİZE İNDİRME 65
YÖNTEMLERİNİN TEKNİK VE EKONOMİK YÖNDEN İNCELENMESİ
Dizayn su hattının altında kalan alanlar için tüm çalıĢmalar tamamlanmıĢ ve kontroller
yapılmıĢ olmalıdır.
Gemi yüzeyinde kesinlikle çapak, kaynak artıkları ve benzeri pürüzlülükler
bulunmamalıBütün dıĢ kaplama kaynaklarının kontrolü ve sızdırmazlık testi yapılmıĢ
olmalıdır.
Gemi ana boyutları ve bunlara göre yerleĢtirilmiĢ kana rakamları kontrol edilmelidir.
Geminin iniĢi esnasında, iniĢ hattından sapmaması ve dümen altına girecek balonların
patlama riskini azaltmak için dümen sabitlenmelidir.
Kızak yüzeyi üzerinde balonlara zarar verebilecek inĢaat demirleri, demir parçaları ve
sivri beton parçaları temizlenmelidir.
Kızak yolu yatay yönde pürüzsüz hale getirilmeli ve kot farkı 80 mm‟yi aĢmamalıdır.
Ayrıca, kızak yolunun yük taĢıma kapasitesi uniform olmalıdır.
Gemi iniĢ yolu, sıkıĢtırılmıĢ kum zemin ya da beton zemin vb. olabilir. Ancak, zeminin
dayanma kapasitesi en az balonların çalıĢma basınçlarının iki katı olmalıdır.
Kızak yolu eğimli düz, eğrisel ya da bunların birleĢimi Ģeklinde olabilir. Ayrıca, eğim
geminin boyutlarına göre saptanmalıdır ve genel olarak 1/7 değerinden büyük
olmamalıdır. Balonla denize indirme yöntemi düz zeminlerde de uygulanabilen bir
yöntem olmasına rağmen kızak eğiminin % 0.75 – 1.25 arasında olması tercih
edilmelidir(ġekil 1.).
Kızak boyu deniz içinde de belli bir mesafe devam etmelidir. Kızak sonu deniz
derinliğinin minimum D/2 olması gereklidir. Aksi takdirde iniĢ sırasında geminin kıç
tarafı mastoriyi geçmeden karaya oturabilir ve gemi askıda kalabilir.
Gemi altında, vinç rayları gibi kaldırılamayacak tipte yapılar varsa bu alanlar çakıl ile
doldurularak balonların rahat dönmesi sağlanmalıdır.
Balonlar yerleĢtirilmeye baĢlamadan önce kompresör vanalarının gemi çevresi boyunca
yerleĢtirildiğinden emin olunmalıdır. Gerekli durumda havası indirilen balonun acil
olarak ĢiĢirilmesi gerekebilir.
Gemi baĢ tarafına, balonlar ĢiĢirildikten sonra, gemiyi tutmak için kaynatılan mapaların
montaj ve kaynağının sağlam olduğuna dikkat edilmelidir. Gerekirse mapa
kaynaklarının UT‟sinin kontrolü yapılmalıdır.
Mapalara bağlanacak halatların kalınlığı 50 mm‟den aĢağı olmamalıdır. Yeni halat
kullanılmasına özen gösterilmelidir.
Takaryalar gemi altından çekilirken takarya yerleri gözden geçirilmeli, herhangi bir
çapakla karĢılaĢılırsa taĢ motoru ile temizlenmelidir.
Geminin baĢ ırgat donanımı kesinlikle çalıĢıyor durumda olmalıdır.
3. Balonlarla ilgili standartlar
Balonun ham maddesi kauçuk olup üzerinde güçlendirilmiĢ naylon katmanlar bulunur. Gerilme
dayanımı ≥205.8 N/pc‟dir. Balon, katmanların birbiri üzerine tek tek sarılması yöntemi ile
üretilir. Balonlar ile ilgili teknik gereksinimler aĢağıda özetlenmiĢtir [3, 4]:
a) Balonlar CB/T düzenlemelerine göre kontrolden geçmeli, her kullanımdan önce yüksüz
hava dolum testi yapılmalıdır. Bu test, balon çapına karĢı gelen çalıĢma basıncının 1.25 katı iç
basınçla yapılmalıdır.
b) Kullanılacak balon sayısı genellikle Ģu formülle hesaplanır:
Wg N1 (1)
N K1 CB R Ld
Burada;
Sayı 3, 2015 GiDB|DERGi