Page 7 - 06
P. 7
BİR FERİBOTTAN YAYILAN EMİSYONLARIN 5
DENEYSEL OLARAK İNCELENMESİ
emisyonları için yeni kurallar getirilmiştir. Yeniden düzenlenen MARPOL Ek VI, 1 Temmuz
2010 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Yeniden düzenlenen MARPOL Ek VI’da, egzoz emisyon
limit değerlerinde önemli değişiklikler olmuştur. Temel değişiklik, SOx ve NOx emisyonlarına
kademeli değişim getirilmesidir. Türkiye MARPOL Ek VI sözleşmesine Şubat 2014 tarihinde
taraf olmuştur. Türkiye’nin MARPOL Ek VI’ya taraf olmasıyla birlikte gemi kaynaklı
emisyonların incelenmesi, gemi üzerinden ölçümlerin yapılması, oluşum mekanizmalarının
tespiti önem kazanmıştır.
Taşınan yük ve mesafe başına gemilerin yaydığı emisyon değerleri göz önüne alındığında, deniz
taşımacılığı, kara ve hava taşımacılığına göre en temiz taşımacılık şekli olmaktadır. Fakat, gemi
başına düşen emisyon değerleri oldukça yüksektir. Bir büyük konteyner gemisi yılda 50 milyon
otomobile eşdeğer emisyon yayabilmektedir. Türk Denizleri ve Boğazlarındaki gemi trafiği, son
50 yıl içerisinde önemli oranda artmıştır. İstanbul boğazından yılda yaklaşık 50000 geminin,
yerleşim yerlerine 50 m mesafeden geçtiği düşünüldüğünde, İstanbul'da hem çevre hem de insan
sağlığı gemi emisyonlarının olumsuz etkileri nedeni ile risk altındadır (Ergin, 2011).
Bu genel bilgiler ışığında, artan deniz trafiğinin çevre ve insan sağlığı üzerindeki olumsuz
etkilerinin gün geçtikçe artması sebebiyle gemi kaynaklı emisyonların incelenmesi, ölçülmesi,
azaltım metotlarının geliştirilmesi büyük önem kazanmıştır.
Bu çalışmanın amacı, Marmara Denizinde seyir yapan bir feribotun ana makinesinden yayılan
egzoz emisyonlarının ölçülmesidir. NOx, SO2, CO, CO2, partikül madde emisyonları ve
yanmamış hidrokarbonlar MARPOL Ek VI NOx Teknik Dökümanına uygun olarak
ölçülmüştür. Emisyonlarla birlikte şaft gücü, egzoz sıcaklığı, egzoz basınç farkı, egzoz nemi ve
ortam şartları da ölçülmüştür. Ölçüm yapılan makine çok düşük sülfürlü yakıt kullanan dört
zamanlı orta devirli bir dizel makinedir. Sonuçlara göre NOx emisyonları bu makine için istenen
IMO limit değerlerinin altındadır. SO2 emisyonları da, yakıt tipinden dolayı IMO limitlerinin
oldukça altındadır.
2. Deneysel Çalışma
Emisyon ölçümlerinin yapıldığı feribot 2000 yılında inşa edilmiş olup 81 m uzunluğunda ve
1600 GRT’dur. Feribotta iki ana makine ve üç yardımcı makine bulunmaktadır. Tablo 1’de
ölçüm yapılan ana makinenin özellikleri bulunmaktadır.
Tablo 1. Ana makine özellikleri.
Parametre Değer
Makine Devri (rpm) 750
Makine Gücü (kW) 883
Yakıt Tüketimi (g/kWh) 198
Çap (mm) 242
Strok (mm) 320
Sıkıştırma Oranı 12,06:1
Ölçümler sırasında yaklaşık 5 ppm sülfür oranlı dizel yakıt kullanılmıştır. Tablo 2’de kullanılan
yakıtın özellikleri bulunmaktadır.
Sayı 6, 2016 GiDB|DERGi
