Page 28 - 06

26 H.KOÇOĞLU, Ş.HELVACIOĞLU

hissetmeyecektir. Bu bağlamda kullanıcı gözünden görülerek uygulanan ergonomi ölçüleri
teknenin değerini müĢteri gözünde de Ģüphesiz arttırır.

3. Motor Yat Tasarımı ve Uygulaması

3.1 İsterler ve İhtiyaçlar

Motor yat tasarımına her ürün tasarımında olduğu gibi isterleri ve ihtiyaçları belirlemekle
baĢlanır. Bunlar müĢterinin istekleri doğrultusunda Ģekillenir fakat her noktasını müĢteri kendi
belirleyemeyeceği ya da müĢterinin bilgisi dıĢında kalacağı için tasarımcının tecrübe ve bilgi
birikimi bu aĢamada önemlidir. Bu isterleri oluĢturmaktaki zorluklardan biri müĢterinin
birbiriyle çeliĢen istekleri olarak ortaya çıkabilir. Ġsterlerin belirlenmesinde tasarımcının iletiĢim
becerilerinin ne kadar geliĢmiĢ olduğu çok önemlidir ve yerine göre tasarımın dar boğaza
dönüĢebilir veya kolaylıkla aĢılabilir. Teknenin tasarımı müĢteri isterlerini içeren bir senaryo ile
baĢlar. MüĢteri profilini ve isterlerini anlatan bir Ģema (moodboard) hazırlanması ile devam
eder. Fikir Panosu (FP) ne kadar güçlü olursa, bu tasarımcının müĢterisini ne kadar iyi
anladığını ve ürüne ne kadar iyi yansıtacağının ölçüsü ve belirtisidir.

Senaryo tüm isterleri, hız, tekne tipi, kiĢi sayısı, renkler, ziyaret edilecek limanlar vs. gibi
içermektedir. Beklentilerin tamamı tasarımı etkileyecek özel durumlarla birlikte bu senaryoda
bulunur. Fakat tasarım görsel bir alan olduğu için baĢka bir takım verilere de ihtiyaç duyar. Bu
konuda tasarımcıya yol göstermesi için önceden hazırlanmıĢ bir FP çok yardımcı olabilir. ÇeĢitli
görseller ve kelimeler içeren FP hem müĢterinin profilini yansıtır hem de ürün ile ilgili ipucu
verecek niteliktedir. Tasarımcının bu FP’na bağlı kalması, tasarımda seçim yapması
gerektiğinde grafiğe dönüp bakarak seçimi yapması tasarım bütünlüğünü korur nitelikte
olacaktır.

Bu çalıĢmada kullanılacak senaryoda kullanıĢ kolaylığı ve kapalı alanlarda ferahlık ön planda
tutulmuĢtur, 1 ana kamara, 2 vip kamara ve 1 tek kiĢilik kamara istenmektedir. Yatta narin
çizgiler ve özgünlüğe önem verilecektir. 20 knot seyir hızı ve alüminyum konstrüksiyon tercih
edilmiĢtir. KarĢılaĢılan senaryo için oluĢturulmuĢ FP ġekil 2’deki gibidir.

3.2 Kavramsal Tasarım

Bu bölüm en zor ve keyifli kısım olarak karĢımıza çıkar. Kavramsal tasarımda, ürünün
barındırması gereken tüm özelliklere göre, kural ve kaidelerde göz önüne alınarak, mümkün
olan tüm seçenekler sıralanır. Malzeme seçimleri, genel yerleĢim, teknenin çizgileri gibi ürünün
kimliği seçenekler arasından kesinleĢtirilir. Barb Schmitz’e göre “Üreticilerin yaptığı en çok
yaptığı hatalardan biri, yönetimin de zaman sınırlamasıyla herhangi bir kavramsal tasarıma çok
erken safhalarda odaklanmak ve hızlı bir Ģekilde detay tasarıma geçmektir.” [3]. Ġfadeden de
anlaĢılacağı üzere kavramsal tasarım aĢamasında ürünün sınırlarına hemen karar vermek, tüm
seçenekleri değerlendirmemek doğru olmayacaktır.

GiDB|DERGi Sayı 6, 2016