Page 37 - 06

YAT TASARIMINDA ERGONOMİ 35
VE ÖRNEK BİR MOTORYAT TASARIMINA UYGULANMASI

4.1.7 Mürettebat Kamaraları ve Makine Dairesi Alanları

Bu alanlar tekne sahibi için doğrudan alakalı değildir. Olabildiğince küçük tutulmaya çalıĢılması
bu yüzdendir. Ancak mürettebat kamaraları ve makine dairesi alanları kurallarla minimum
değerlere sahiptir. Bu yüzden tasarımcıyı asıl sınırlandıran konu müĢteri değil kurallar
topluluğudur. Fakat bu kuralların dıĢında mürettebatın farklı yolları kullanması gibi bir takım
diğer dikkat edilmesi gerekilen konularda mevcuttur. ġekil 9-e üzerinden görülebildiği gibi 3
teknede de bu alanlar farklılık göstermiĢtir. Bu alanların tam değerleri Tablo 2’deki gibidir.

4.2 Ergonomi ve Konfor Karşılaştırmaları

Bu bölümde yaĢam alanları incelemesi bir takım özelliklerine göre yapılacaktır. Burada amaç
sahip olunan alanın nasıl kullanıldığını, ne gibi olası konfor bozan elemanların olduğunu tespit
etmek olarak değerlendirilebilir. Temel ergonomik ürün özelliklerinin yüzen cisimler için ne
gibi değiĢikler içereceğine ve ne gibi konfor arayıĢları olacağına dikkat etmekte yarar olacaktır.
Bu açıdan her ne kadar prensipte ergonomik olsa da yat üzerinde gereksiz kalacak ya da rahat
bozacak durumların bir mimarın ve bir gemi inĢaat mühendisinin ya da yat tasarımcısının
gözünde nasıl izlenim farklılıkları oluĢturacağı incelenecektir. Her ne kadar bir yolcu gemisinde
baĢarılı bir mimarın yat üzerinde ne gibi hatalara düĢebileceğine değinmeye çalıĢılacaktır.

4.2.1 Üst Yapı İncelemesi

Bir üst yapının konforlu olması için görüĢ açısının açık olması, mobilyaların birbirleriyle
etkileĢimleri uygun olması, olası sivri köĢelerden kaçınılması gibi etkenler sıralanabilir.
Arasında yeterli mesafe bulunmayan mobilyaların arasından geçmekte zorlanılacaktır ve basit
bir geçiĢ yolunun olmaması yine bir zorluk doğuracaktır. Kurallar dahilinde bu bölgede sivri
köĢelerin kullanılmaması can güvenliği açısından önemlidir. Bunlara dikkat edildikten sonra ilk
amaç dıĢarıyı görüĢü engellememek olmalıdır. Masa seviyesinden yüksek dolaplar ya da bar
bölümleri gibi engeller dıĢarı görüĢü engelleyecek ve bu da kapalı alan hissini arttıracaktır.
Kapalı alan hissi hareket eden bir teknede insan sağlığını kötü etkileyebileceğinden ötürü
bundan kaçınmak önemlidir ve alternatifler düĢünülmelidir.
Yat A’nın geçiĢ yollarını ve mobilyalar arası mesafeleri ġekil 10’da görebilirsiniz;

Şekil 10 Yat-A Üst Yapı GeçiĢ Yolu

Burada görülebileceği üzere alt güverteye geçiĢ yolu gayet basit bir Ģekilde tasarlanmıĢ
durumdadır. Herhangi bir fazladan dönüĢ kullanılmamakta ve bu yolda mobilyalara çok
yakından gidilmesi gerekmemektedir. Bu hareket özgürlüğünü yani fiziksel alanı oluĢturur
nitelikte düĢünülmüĢtür. Fakat aĢağıdaki Ģekilde görüleceği üzere çeĢitli sivri noktalardan
kaçınılmamıĢ durumdadır (bkz. ġekil 11). ĠĢaretlenen sivri noktalar direk olarak geçiĢ yollarının
üzerinden bulunduğu için ciddi yaralanmalar oluĢturabilecektir. Buralarda kullanılacak

Sayı 6, 2016 GiDB|DERGi